De tijd gaat snel en voor ik het weet is er weer een dag voorbij. En dan knaagt soms het gevoel dat ik meer had willen creëren. Waarom kwam ik niet aan tekenen toe? Wat was de reden dat ik de penselen liet staan?

Hieronder beschrijf ik drie persoonlijke belemmeringen voor creativiteit. En ook wat ik eraan doe om ze te overwinnen. Ik verklaar onderstaande bedreigers opnieuw de oorlog! Want ik heb juist zin in een jaar vol inspiratie en nieuwe ontdekkingen.

Sluitstuk
Creëren staat, als ik niet uitkijk, onderaan mijn To do lijst. Alle Andere Dingen Lijken Belangrijker. De was, de afwas, de administratie… Er is dat stemmetje in mijn hoofd dat zegt dat tekenen of schilderen toch eigenlijk lanterfanten is. Het is ook een beetje sneu: mijn dochter die aan het ploeteren is voor haar repetitie Frans, terwijl ik bezig ben met het tekenen van mijn koffiekopje. Tjsa.

Maar… er is een tijd voor álles. Zoals ik besloten heb om vandaag de was te doen, maak ik nu ook tijd vrij in mijn agenda om te schilderen en te tekenen. En soms bedenk ik de dag ervoor al wat ik de volgende dag ga doen en leg ik de spullen ervoor klaar. Ik plan creativiteit in en wacht niet meer op momenten dat het me overkomt.

Juist als je het druk hebt, is het goed om eerst even iets creatiefs te maken. Ik maak vaak gebruik van de timer op mijn telefoon. Die zet ik dan op een kwartier of half uur en dan ga ik tekenen totdat het alarm afgaat. Er bestaat ook een fijne online eierwekker. Meer dan een potlood of een pen heb ik overigens echt niet nodig om aan de gang te gaan. En krijg ik goeie invallen die meer tijd kosten dan ik op dat moment heb, dan schrijf ik die op. Dan kan ik daar een volgende keer aan werken.

Het geeft een voldaan gevoel als je ziet dat je schetsboek zich langzaam vult met creaties. Dat stimuleert om de volgende dag óók weer aan de slag te gaan. En bovendien geeft het vaak een zwengel aan mijn dag, waardoor de andere dingen ook soepeler en sneller gaan. Meer hierover lees je in deze blogpost.

Plezierdief
‘Comparison is the thief of joy’, is een uitspraak van Theodore Roosevelt. Ik vraag me af of hij uit ervaring sprak. Vergeleek hij zich met zijn voorgangers? Twijfelde hij dan aan zijn talenten en mogelijkheden? Of zag hij het in andere mensen om zich heen, die zich aan hem spiegelden?

Ik geef eerlijk toe dat deze dief nog wel eens naar binnen glipt bij mij. Met treurige gevolgen. Wanneer ik mezelf vergelijk met anderen, is de ander in mijn ogen regelmatig meer getalenteerd, succesvoller, of gewoon beter dan ik. En als ik dan niet uitkijk, ben ik binnen de kortste keren mijn hele plezier in het creëren kwijt. Dan haal ik mijn eigen werk naar beneden. Of verliezen mijn ideeën aan zeggingskracht. En ‘floep’, weg is de vreugde. Gestolen.

Het goede nieuws is dat ik deze plezierdief steeds sneller in de smiezen heb. En een goeie manier om hem te verjagen is: alles wat afleidt, uitschakelen. Computer uit. Telefoon uit of op stil. Boeken aan de kant. Me bewust afsluiten voor alle bronnen van vergelijking. En me juist richten op de kostbare schat van het plezier beleven aan dingen maken! Bij vergelijken komt er niks uit mijn handen en blijf ik met een leeg gevoel achter. Bij iets maken, krijg ik energie en komen de ideeën weer omhoog borrelen. Ja, soms kost het even wat moeite om me te focussen op het witte papier voor me. Maar al snel ervaar ik hoe heerlijk het is om uit het niets iets te laten onstaan. Om het voor mijn ogen te zien gebeuren dat een lege bladzijde in een tekening verandert. Als ik me daar op stort, word ik vrolijk en is vergelijken helemaal niet relevant meer. Plezier is de vriend van creativiteit.

Meesterwerk
Een ander struikelblok is dat ik me in gedachten voorstel hoe iets op papier of op het doek moet komen en dat ik weet dat dat niet meteen gaat lukken. Eigenlijk wil ik met een paar penseelstreken een meesterwerk wil maken! Ik wil het prutsen en proberen het liefst overslaan en meteen een indrukwekkende creatie maken. Mijn vlugge schetsen brengen mij niet meteen waar ik wil zijn. En als ik besef dat er tijd en energie gaat zitten in het onder de knie krijgen van een bepaalde techniek, dan kan dat verlammen.

Wat me helpt om me hierover heen te zetten is het besef dat het tegenovergestelde óók waar is. Een spontaan getekende schets kun je nooit vervangen door een doorwerkte tekening. Sterker nog: een hele reeks onbeholpen tekeningen (of andere creaties) brengen me sneller tot mijn meesterwerk dan de tekeningen die ik niet gemaakt heb. Daarom leer ik steeds meer mijn eerste probeersels te koesteren. Luchtig gekrabbelde ideeën en schetsen hebben vaak iets onbevangens over zich. Er zit geen oordeel in. Ik zie het plezier van het proces er in. Het vraagt soms moed om die lijn op papier te zetten, waarvan ik nog niet weet of het gaat lukken er een tekening van te maken zoals ik in mijn hoofd hebt. Maar de lijnen gaan steeds vaker doen wat ik wil.

Het helpt me ook om met meer zelfspot naar mijn eigen inspanningen te kijken. Het niet al te serieus te nemen. Mijn leven hangt er niet van af.  En ik speel wat vaker. Juist door te spelen, ontstaan er nieuwe dingen.

En jij, welke drempels moet jij over in je weg naar meer creativiteit? En waar kan ik jou bij helpen? Een snelle manier om jezelf te ontwikkelen en de creatieve dieven te verjagen is het volgen van een workshop, waarbij je in een paar uur tijd een hele nieuwe techniek leert en nieuwe, inspirerende invalshoeken krijgt. Kijk eens bij mijn serie Art Journal workshops: Beginnen met Art Journaling, of de Vervolgcursus Verdieping (ze zijn los van elkaar te volgen) en geef je op voor een creatieve boost!